چالش های یک توافق - بی نهایت اس ام اس

در این بین طالبان آمریکا را یک کشور اشغالگر و دولت افغانستان را دولتی غیرمستقل و دست نشانده تلقی می کرد و در آن سو آمریکا نیز طالبان را یک گروه تروریستی می دانست. در مورد رویکرد ترامپ نیز باید گفت که او تا قبل از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا افغانستان برایش از اهمیت بالایی برخوردار نبود اما پس از پیروزی، استراتژیست های آمریکا او را وادار کردند تا به این کشور اهمیت بیشتری بدهد. در شرایط فعلی نیز ممکن است افغانستان برای ترامپ مهم نباشد، اما با توجه به این که ممکن است این موضوع یکی از نقاط ضعف او محسوب گردد، مجبور است نسبت به تحولات افغانستان حساسیت هایی نشان دهد و فرایند صلح را به پیش ببرد.

شاید سوال اصلی در این بین چگونگی دستیابی توافق بین دو طرفی باشد که نسبت به یکدیگر دیدگاه های رادیکال دارند. موضوع ناکامی در رسیدن به اهداف سبب شد تا دو طرف در بعضی از موضوعات به توافق برسند که باید اشاره داشت که نفس این توافق برای هر دو طرف از اهمیت بالایی برخوردار است، هر چند این ضعف را به طور مداوم در اذهان عمومی برای دو طرف باقی خواهد گذاشت که این نیروها نتوانسته اند در افغانستان به اهداف خود دست یابند.

یکی دیگر از موارد مهم دیگری که مطرح است میزان اجرایی شدن این توافق است که با آنالیز توافقاتی که آمریکا مسئولیت تنظیم آن را داشته می بینیم که در مرحله اجرا با شکست و ناکامی روبرو می گردد.

نکته دیگر این است که طرفین تا چه حد به مواردی که روی آن توافق نموده اند پایبند خواهند بود. در همین حال توافق هایی وجود دارند که در میانه راه با مشکل روبرو می شوند و یا حتی به بن بست می رسند. چنین موضوعی در مورد توافق آمریکا و طالبان نیز مطرح است و ممکن است دو طرف در میانه راه با چالش هایی روبرو شوند.

موارد مورد توافقی چون خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، تغییر قانون اساسی افغانستان، خلع سلاح گروه طالبان مبهم بوده و در آینده می تواند چالش زا باشد. با همه این تفاسیر ناظران و تحلیلگران سیاسی با دید بیم و امید به این توافقنامه می نگرند. اگرچه تحلیلگران این توافق را گامی مثبت و رو به جلو ارزیابی می نمایند اما این نگرانی نیز وجود دارد که در مرحله اجرا مسائل جدیدی پدید آیند و دو طرف در نهایت به نقطه صفر بازگردند.

از دیگر مواردی که می تواند بر روی توافقنامه آمریکا و طالبان سایه بیاندازد، تعارضی است که میان عبدالله عبدالله و اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان به وجود آمده است. موضوعی که در این بین مطرح بوده این است که اشرف غنی بر خلاف روال معمول و مکانیزم های موجود برای برگزاری انتخابات قدرت را به دست گرفته است؛ بدین معنا که بخشی از آرای اشرف غنی را آرای ناپاک تشکیل می دهد که با واکنش های عبدالله عبدالله روبرو شده است که به نظر می رسد که به صف بندی ها و رویارویی های جدید در افغانستان منجر گردد؛ کما اینکه هم اکنون نیز عبدالله عبدالله به سمت شمال افغانستان حرکت نموده است و در این مناطق در حال منصوب کردن استانداران است و با چنین رویه ای او نافرمانی مدنی را در پیش گرفته است.

تنها دو راه برای برون رفت از چنین شرایط پرتنشی وجود دارد: یکی بازشماری مجدد آرا و اعلام فرد پیروز در انتخابات و دوم تشکیل دولت آشتی ملی و سهیم کردن عبدالله عبدالله در بخشی از قدرت. در غیر این صورت ممکن است افغانستان به سمت چالش ها و تنش های جدیدی برود.

310311