خشکه کاری برنج، روشی مقرون به صرفه در شرایط کم آبی کشور - بی نهایت اس ام اس

علی دهقانی، در گفت وگو با خبرنگاران، با اشاره به این که برنج با سطحی تقریبی 550000 هکتار کشت در ایران رتبه دوم سطح کشت را بعد از گندم در کشور دارد، اظهار کرد: سود اقتصادی حاصل از کشت برنج باعث شده کشاورزان به سمت تولید این محصول تابستانه که مصرف آب بالایی دارد گرایش پیدا کنند.

وی ادامه داد: مهم ترین چالش کشت برنج با روش رایج و سنتی، مصرف زیاد آب و زحمت زیاد کشاورزان است که با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش منابع آبی جاری و زیرزمینی کشور، می طلبد پژوهش و ترویج در اقلیم های مختلف کشور به سمت روش های با مصرف آب کمتر و سهولت و بهره وری بیشتر پیش برود تا کشاورزان در شرایط کم آبی، از فواید و عواید حاصل از این کشت سودمند محروم نشوند و تولید این محصول در کشور رونق داشته باشد.

دهقانی با اشاره به این که خُشکه کاری برنج نوعی از روش کشت مستقیم برنج است که در شرایط اقلیمی لرستان برای سومین سال، مورد کشت آزمایشی و تحقیقاتی قرار گرفته، خاطرنشان کرد: در این روش، بذر برنج به صورت خشک در بستر خشک به صورت مستقیم، در اوایل اردیبهشت شبیه روش کشت گندم کشت می شود و آبیاری بر خلاف روش غرقاب دائم مرسوم و رایج، به صورت دوره ای و بر حسب نیاز و شرایط خاک صورت می گیرد، البته در برنج که کشت تابستانه است باید با رعایت ظرفیت آب مزرعه از وقوع تنش های اواسط تابستان، با برنامه آبیاری مناسب جلوگیری شود.

این دکترای تخصصی و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، افزود: براساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، مصرف آب از حدود 18000 متر مکعب در هکتار به 9300 متر مکعب کاهش می یابد.

وی خاطرنشان کرد: علاوه بر کاهش چشمگیر مقدار آب مصرفی به حدود نصف روش عادی، امکان استفاده از انواع کارنده های گندم اعم از خطی کارها، ردیف کارها و حتی بصورت تک بذر برای کشت برنج نیز فراهم خواهد بود که زحمت کشاورزان و مشقت های کشت برنج را نیز بسیار کاهش می دهد و از نظر عملکرد نیز با توجه به مقدار اجرای توصیه های تحقیقاتی مناسب منطقه، محصولی مطلوب و سودمند به کشاورز می دهد.

دهقانی با اشاره به این که کاهش شدید آفات و بیماری ها در این روش از دیگر مزایای کِشت هوازی برنج است، شرح داد: در این روش بروز آفت مهم کرم ساقه خوار برنج و بیماری بلاست برنج به حداقل ممکن می رسد، که این خود باعث کاهش چشمگیر مصرف سموم شیمیایی در این شیوه کشت است، در خصوص علف های هرز نیز کنترل به موقع در مرحله دو تا سه برگی، می تواند مشکل این عوامل خسارت زا را رفع کند.

این دکترای تخصصی و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، ادامه داد: از دیگر مزیت های این روش می توان صرفه جویی و کاهش قابل توجه مقدار بذرمصرفی، کاهش مدت زمان کشت، ایجاد پوشش یکنواخت در سطح مزرعه، افزایش تولید و بازده دهی گندم در تناوب رایج منطقه به دلیل حذف عمل گِل خَرابی یا شُخم شُله، حفظ و بهبود ساختمان خاک و کارایی بهتر و مؤثرتر سموم و آفتکُش ها و کودها را نام بُرد.

وی شرح داد: این روش می تواند صرفه جویی ارزی در کشور را بدنبال داشته باشد و در واقع می توان تهدید اقلیمی و آبی کشور را به فرصتی برای ارتقاء بهره وری نهاده های کشاورزی به ویژه آب، کود و سموم شیمیایی تبدیل کرد.

دهقانی ادامه داد: این پروژه از فاز تحقیقاتی وارد فاز ترویجی در منطقه شده و در نقاط مختلف استان مورد آزمایش قرار گرفته و نتایج مثبت و موفقیت آمیز خود را نشان داده است.

این دکترای تخصصی و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، خاطرنشان کرد: در پژوهشی که در خصوص ارقام و ژنوتیپ های مختلف برنج در استان انجام شد نیز ارقامی دارای تحمل به خشکی بدست آمده، که در مراحل و فرایند اصلاحی جهت دستیابی به ارقام برتر برنج از نظر تحمل به شرایط کم آبی کشور قرار می گیرند.