از دلیل تا درمان تنبلی چشم - بی نهایت اس ام اس

تنبلی چشم

تنبلی چشم که در اصطلاح پزشکی به آن آمبلوپیا نیز گفته می گردد زمانی اتفاق می افتد که مغز چشم سالم را برای تماشا انتخاب می نماید و در نهایت یکی از چشم ها کارایی خود را از دست خواهد داد. در نهایت نیز مغز به کلی سیگنال های دریافتی از چشم ضعیف یا همان چشم تنبل را نادیده گرفته و به آن ها هیچ توجهی نمی نماید. چنین شرایطی باعث اختلال بینایی فرد خواهد شد.

معمولاً چشمی که دچار تنبلی می گردد هیچ تفاوتی با چشم سالم نخواهد داشت. البته گاهی اوقات ممکن است چشم در جهت متفاوتی نسبت به چشم دیگر در حرکت باشد. به همین دلیل از اصطلاح تنبل برای چشمی که دچار اختلال شده، استفاده می گردد. چنین بیماری ای معمولاً فقط یکی از چشم ها را درگیر کرده ولی به طور کلی دید هر دو چشم تحت تأثیر آن قرار خواهد گرفت.

عارضه تنبلی چشم بیشتر در بچه ها رخ داده و موجب کاهش قدرت بینایی کودک خواهد شد. باید به این نکته دقت داشته باشید که تنبلی چشم کاملاً با چپ شدن چشم یا لوچی متفاوت بوده و به این موارد استرابیسموس گفته می گردد. هرچند که استرابیسموس نیز می توانند در طولانی مدت منجر به بروز تنبلی چشم گردد ولی این اتفاق تنها در صورتی می افتد که چشم سالم بسیار بیشتر از چشم دارای عیوب انکساری مورد استفاده قرار بگیرد.

در صورتی که آمبلیوپیا درمان نگردد، ممکن است فرد بینایی اش را به صورت موقت یا دائمی از دست بدهد.1

نشانه های تنبلی چشم

درست است که گفته شد تنبلی چشم به صورت ظاهری قابل تشخیص نیست اما در طولانی مدت عوارض را در چشم ها پدید می آورد. از عوارض تنبلی چشم می توان به موارد زیر اشاره نمود :

1. منحرف شدن چشم ها به طرفین به صورت شدید

2. از بین رفتن هماهنگی چشم ها با هم

3. قدرت تشخیص عمق را تضعیف می نماید

و در آخر باید گفت که این عوارض و نشانه ها در یک چشم ظاهر می گردد اما قدرت بینایی هر دو چشم را کاهش می دهد و در آن اختلال ایجاد می نماید.2

دلیل تنبلی چشم چیست؟

زمانی که عملکرد طبیعی چشم ها مختل میگردد، تنبلی چشم اتفاق میفتدو بعلاوه در بسیاری از موارد میتوان گفت دلیل تنبلی چشم ارثی میباشد.

به صورت کلی دلیل های به وجود آمدن تنبلی چشم به سه دسته عمده تقسیم می گردد:

1. استرابیسم(انحراف چشم)

تنبلی چشم اغلب در پی انحراف چشم رخ می دهد. در استرابیسم یا انحراف چشم ها، کودک برای فرار از دوبینی، از چشمی که بینایی بهتری دارد، استفاده می نماید و در نتیجه چشمی که منحرف است، تکامل نیافته و تنبل می گردد.

2. عیوب انکساری

عیوب انکساری انواعی از اختلال های بینایی هستند که با تجویز عینک قابل اصلاح می باشند. تنبلی چشم زمانی اتفاق می افتد که عیب انکساری شامل دوربینی،نزدیک بینی یا آستیگماتیسم در یک چشم (در زمانی که چشم دیگر سالم است) و یا در دو چشم (در حالی که اختلاف قابل توجهی بین شماره دید دو چشم وجود دارد) پدید می آید. در این حالت چشم ضعیف تر تنبل می گردد.

وجود عیب انکساری شدید در دو چشم نیز می تواند منجر به تنبلی هر دو چشم گردد. تشخیص این نوع آمبلیوپی معمولاً مشکل است، زیرا در این حالت ظاهر چشم ها طبیعی بوده و به نظر می رسد که دید کودک اشکالی نداشته باشد.

3. عوامل مسدود نماینده راستا بینایی

عوامل مسدود نماینده راستا بینایی به مواردی مانند افتادگی پلک،آب مروارید، کدورت قرنیه و... گفته می گردد. این مسائل معمولاٌ شدیدترین حالت آمبلیوپی را ایجاد می نمایند.3

تشخیص تنبلی چشم

بیماری آمبلوپیا یا تنبلی چشم معمولاً فقط برای یکی از چشم ها رخ داده و در مراحل اولیه والدین و حتی خود کودک متوجه بروز آن نخواهد شد. به همین دلیل معاینات منظم چشم ها در نوزادان و بچه ها اهمیت بسیاری داشته و حتی در صورتی که ظاهر چشمان کودک سالم است باید برای تشخیص به موقع آن چشمان کودک مورد معاینه پزشک متخصص قرار بگیرد.

انجمن چشم پزشکان آمریکا توصیه می نماید که بهتر است بچه ها در سنین 6 ماهگی و 3 سالگی تحت معاینه چشم قرار گرفته و از سن 6 تا 18 سال، به فاصله هر 2 سال یکبار به چشم پزشک مراجعه کند.

پزشک متخصص برای ارزیابی شرایط بینایی فرد از آزمایش چشم استاندارد استفاده می نماید. معمولاً این آزمایشات شامل موارد زیر می گردد:

نگاه و معاینه کردن چشم با ذره بین

تشخیص حروف و اشکال بر روی شکل

دنبال کردن نور با یک چشم یا با هر دو چشم به صورت همزمان

بعلاوه پزشک در حین انجام آزمایشات به آنالیز قدرت عضلات چشم و قدرت تمرکز آن ها دقت کرده و آن ها را نیز مورد آنالیز قرار خواهد داد. معمولاً پزشک در پی تشخیص تفاوت های بین هر دو چشم و انحراف به چپ چشم خواهد بود. در بیشتر موارد می توان با استفاده از آزمایشات چشمی و معاینه بیماری تنبلی چشم را تشخیص داد.1

درمان تنبلی چشم

پچ روی چشم سالم قرار می گیرد و باعث می گردد کودک از چشم ضعیفش بیشتر استفاده کند.

شروع درمان تنبلی چشم در دوران کودکی، بسیار اهمیت دارد. در این دوران ارتباطات پیچیده بین چشم و مغز در حال شکل گیری هستند. برترین نتایج زمانی به دست می آیند که درمان پیش از سن 7 سالگی شروع گردد، البته نیمی از بچه ها و نوجوانانی که بین سنین 7 تا 17 سال هستند هم واکنش مثبتی به درمان نشان می دهند.

گزینه های درمانی، به دلیل تنبلی چشم بستگی دارد و اینکه این شرایط چقدر روی بینایی کودک تأثیر گذاشته است. ممکن است پزشک تان این توصیه ها را داشته باشد:

عینک تصحیح نماینده

عینک یا لنزی که بتواند مسائلی هم چون نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم را که منجر به تنبلی چشم می شوند، تصحیح کند.

پچ چشم

فرزندتان باید از پچ روی چشم قوی تر استفاده کند تا چشم ضعیف تر را شبیه سازی نماید. عموما پچ چشم به مدت دو تا شش ساعت در روز استفاده می گردد.

فیلترهای نیمه شفاف

این فیلتر مخصوص روی لنزهای عینکِ چشم قوی تر قرار می گیرد. در نتیجه چشم قوی تر را تار کرده و مانند پچ چشم، برای شبیه سازی چشم ضعیف تر به کار می رود.

قطره چشم

هفته ای دو بار قطره چشمی از دارویی با نام آتروپین (ایزوپوتو آتروپین) می تواند بینایی را در چشم قوی تر به طور موقت تار کند. این امر کودک شما را تشویق می نماید تا از چشم ضعیف ترش استفاده کند و جای گزینی برای پچ محسوب می گردد. عوارض جانبی این دارو حساسیت به نور است.

جراحی

اگر چشمان کودک تان چپ یا منحرف شوند، احتمالا پزشک جراحی عضلات چشم را توصیه می نماید. اگر فرزندتان افتادگی پلک یا آب مروارید داشته باشد هم ممکن است به جراحی احتیاج باشد.

درمان های مبتنی بر فعالیت هم چون طراحی، انجام پازل ها و بازی های کامپیوتری هم رایج هستند. تأثیر اضافه کردن این فعالیت ها به درمان های دیگر، هنوز اثبات نشده است.

برای بیشتر بچه هایی که تنبلی چشم دارند، درمان مناسب، دید او را بین چند هفته تا چند ماه بهبود می بخشد. دوره درمان ممکن است از شش ماه تا دو سال به طول بینجامد.

فرزندتان باید برای بازگشت تنبلی چشم هم تحت نظر باشد. در 25 درصد از بچه های که تنبلی چشم شان برطرف شده، ممکن است این بیماری دوباره بازگشت کند. در این صورت درمان باید دوباره شروع گردد.4

پینوشتها

1.www.pezeshket.com

2.www.binaii.com

3.www.kmtmed.com

4.www.chetor.com

منبع: راسخون